دست کندها میراث دست نخورده در همدان - وبلاگ چراغ روشن

به گزارش وبلاگ چراغ روشن، خبرنگاران/همدان چند صباحی است اهمیت دست کندها به علت دست نخورده بودن و داشته های تاریخی غنی در اولویت توجه میراث فرهنگی برای پیوستن این آثار به فهرست جهانی یونسکو است. کارشناسان بر این باورند که این داشته های تاریخی پنهان حرف اول را در حوزه یافته های میراث فرهنگی در غرب کشور به ویژه استان همدان می زنند.

به گزارش وبلاگ چراغ روشن، چه بسا اگر نسبت به مستندنگاری و حفظ این یافته های پنهان اعتبارات لازم تخصیص پیدا کند، شاهد آن باشیم که در آینده ای نه چندان دور استان همدان پایلوتی برای مطالعات دست کندها گردد.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان ملایر در زمینه دست کند انوج در شهرملایر به وبلاگ چراغ روشن گفت: در صورت تأمین اعتبار کار مستندنگاری انوج با هماهنگی واحد باستان شناسی در میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به انجام خواهد رسید.

ابراهیم جلیلی اضافه نمود: این مجموعه به صورت دست کند در بستری از سنگ های لاشه موسوم به شیست ایجاد شده و بسیار گسترده است. مجموعه شامل اتاق ها و سالن ها متعددی در عمق 3 تا 5 متری زمین بوده که از طریق راهروهایی به هم ارتباط دارند. ورودی فعلی مجموعه که گویا یکی از دریچه ها یا هواکش های مجموعه است و به اتاق های اصلی منتهی می گردد، در مجاور تپه باستانی انوج و به صورت تونلی تنگ و تاریک در ابعاد حدود 16060 سانتیمتر است.

وی همچنین به فضاها و اتاق های این مجموعه که دارای ابعاد متغیر و احتمالا کاربری های متفاوتی هستند، اشاره نمود و ادامه داد: در بدنه بیشتر آنها سکوهای سنگی وجود دارد و در برخی قسمت ها تک اتاق هایی دیده می گردد که دارای یک ورودی و به صورت مستقل هستند. فضاهای بزرگ تر، ورودی های متعدد دارند که به احتمال زیاد به کاربری های آنها ارتباط دارد، ارتفاع تقریبی فضاها متغیر بوده و به طور میانگین به اندازه قد یک انسان(حدود 180 سانتیمتر) است.

وی بیان کرد: در بدنه این اتاق ها طاقچه های وجود دارد که احتمالا برای وسایل روشنایی از آن استفاده می شده است. در فضاهای بازدید شده حفره های حلقوی مانند به سمت بالا ایجاد شده که شاید برای تأمین اکسیژن یا نور از آن استفاده می کردند.

جلیلی توضیح داد: در آنالیز مطالعات اجرا شده این مجموعه در دوره تاریخی شکل گرفته و در دوره های بعد به ویژه دوره های مختلف اسلامی مورد استفاده قرار گرفته است اما به علت گستردگی و پیچیدگی این مجموعه، اظهارنظر قطعی درباره قدمت، کاربری بخش ها، دوره های متوالی استقرار و استفاده از آن نیازمند تداوم اقدامات پژوهشی است. در آثار زیر زمینی این امر واضح است که آثار به عنوان یک مجموعه طراحی و ساخته شده و کاربری خاصی غیر از پناهگاه داشته است.

وی افزود: این تونل ها در ابتدا با اهداف و اغراض دیگری ایجاد شده اند چرا که پناهگاه ها در زیر منازل مسکونی و قلعه ها ایجاد شده و به صورت واحدهای منفرد، مجزا و اختصاصی کاربرد داشتند.

لازم به ذکر است، تپه انوج در شهرستان ملایر، بخش سامن، روستای انوج واقع شده که مربوط به هزاره 6 و 5 قبل از میلاد است. این اثر در تاریخ 24 اسفند 1353 به شماره 1039 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. از نظر آثار باستانی این روستا دارای یک تپه باستانی و چند برج تاریخی و همچنین یک شهر زیرزمینی است که چندان مورد کاوش قرار نگرفته است.